İstanbul’da meydana gelen son depremlerin ardından vatandaşların güvenli konut arayışı hız kazandı. Bu durum kiralık konut piyasasında ciddi hareketliliğe yol açarken, özellikle yeni yapılara talep dikkat çekici seviyelere ulaştı.
Türkiye’nin en büyük metropolü olan İstanbul, hem nüfus yoğunluğu hem de yapı stoğunun yaşlı olması nedeniyle deprem riski açısından kritik öneme sahip. Son haftalarda Marmara Denizi açıklarında meydana gelen ve şehir genelinde hissedilen depremler, vatandaşların barınma tercihlerini önemli ölçüde etkiledi. Özellikle 1999 sonrası inşa edilmiş yapıların ön plana çıkmasıyla birlikte kiralık konut piyasasında dikkat çekici bir hareketlilik yaşanıyor.
Gayrimenkul danışmanları, deprem sonrası dönemlerde ortaya çıkan bu talep artışının, yalnızca fiyatlara değil, aynı zamanda kiracıların beklenti ve önceliklerine de yön verdiğini ifade ediyor.
Güvenli Konut Talebi Patlama Yaşadı
Depremin ardından özellikle orta ve üst gelir grubuna mensup kiracılar, eski ve riskli yapılardan uzaklaşarak yeni ve sağlam zemin üzerine inşa edilmiş dairelere yöneldi. Bu yönelim, başta Anadolu Yakası’nın Kadıköy, Ataşehir ve Maltepe ilçeleri ile Avrupa Yakası’nda Başakşehir, Avcılar ve Küçükçekmece gibi bölgelerde kiraların yükselmesine neden oldu.
Öne çıkan kiracı talepleri:
- 2000 yılı ve sonrasında inşa edilmiş binalar
- Zemin etüdü yapılmış yapılar
- Deprem yönetmeliğine uygunluk belgesi olan konutlar
- Site içi güvenlik ve sosyal olanaklar
- Yüksek katlı yerine az katlı yapılar
Bu kriterler, konut arayışında olan kiracıların artık sadece konum ya da fiyat değil, yapısal güvenliği de öncelikli olarak değerlendirdiğini gösteriyor.
Kiralık Fiyatlarında Bölgesel Artışlar
Deprem sonrası oluşan güvenlik odaklı talep, bazı ilçelerde kiralık konut fiyatlarında belirgin artışlara neden oldu. Özellikle yapı stokunun daha güncel ve modern olduğu semtlerde arzın sınırlı olması, talebin fiyatları yukarı çekmesini sağladı.
Emlak analistlerine göre son bir ayda:
- Ataşehir’de kiralar %12-15 arasında arttı
- Başakşehir ve Bahçeşehir’de artış %10 bandında gerçekleşti
- Kadıköy ve Üsküdar’da site içi yeni dairelerde %18’e varan yükselişler görüldü
- Esenyurt, Avcılar gibi kısmen riskli kabul edilen bölgelerde talep düşerken kiralar stabil kaldı
Bu tablo, yapı kalitesinin artık fiyat belirleyici ana unsur haline geldiğini gösteriyor.
Kiracılar Alternatif Bölgeleri Değerlendiriyor
Fiyatlardaki artış ve sağlam yapı talebi, kiracıları şehre yakın ama daha düşük yoğunluklu ilçelere yönlendirdi. Özellikle metro ve ulaşım akslarına yakın, ancak henüz fiyatların aşırı yükselmediği bölgeler popülerlik kazanıyor.
Alternatif olarak tercih edilen bölgeler:
- Tuzla, Pendik, Sancaktepe (Anadolu Yakası)
- Arnavutköy, Silivri, Beylikdüzü (Avrupa Yakası)
- Çekmeköy, Şile gibi ormanlık bölgeye yakın alanlar
- Yeni yapı stoğu bulunan TOKİ ve kooperatif siteleri
Bu bölgelerde yeni projelerin varlığı ve altyapı yatırımları, orta vadede kira piyasasında denge unsuru olabilir.
Ev Sahiplerinden Beklentiler Artıyor
Artan deprem hassasiyetiyle birlikte kiracılar, sadece konutu değil, ev sahibinin sunduğu bilgi ve belgeleri de sorguluyor. Bu kapsamda birçok kişi, dairenin yapı ruhsatı, zemin raporu, bina yaş bilgisi gibi teknik detaylara önem veriyor. Emlak danışmanları, ev sahiplerine şeffaf olmaları ve bina hakkında detaylı bilgi sunmaları gerektiği uyarısında bulunuyor.
Kiracıların talep ettiği belgeler:
- Yapı kullanım izni (iskan belgesi)
- Deprem sigortası (DASK) poliçesi
- Bina yaşını ve yapım tarihini gösteren tapu kayıtları
- Binaya ait statik projeler veya mühendis raporları
Bu belgelerin sağlanması, güven duygusunu artırırken kiralama sürecini de hızlandırıyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Piyasa Dalgasallığına Karşı Dikkatli Olunmalı
Gayrimenkul uzmanları, deprem sonrası yaşanan bu ani talep artışlarının geçici fiyat balonlarına neden olabileceği uyarısında bulunuyor. Yapısal güvenlik sunmayan ancak “yeni görünümlü” binalarda da kira fiyatlarının hızla yükseldiği görülüyor. Uzmanlar, alıcı ve kiracıların yalnızca estetik değil, yapının teknik güvenliğine odaklanmalarının önemine dikkat çekiyor.
Önerilen önlemler:
- Bölge bazlı yapı envanterlerinin şeffaf hale getirilmesi
- Kiralık ilanlarında bina yaşı ve güvenlik durumu belirtilmeli
- Belediyelerin riskli yapı haritalarını güncel tutması
- Depreme dayanıklılık raporu olan binaların teşvik edilmesi
İstersen İstanbul’daki bölge bazlı kira analizleri, yapı envanteri çalışmaları ya da konut güvenliğiyle ilgili bilinçlendirme kampanyaları üzerine içerik de hazırlayabilirim. Hangi yöne odaklanmamı istersin?
